Dữ liệu Hiệp hội Thị trường Trái phiếu Việt Nam (VBMA) được tổng hợp từ HNX và SSC tính đến ngày công bố thông tin 10/11/2023 cho thấy, chỉ có 01 đợt phát hành riêng lẻ trong tháng 11 với tổng giá trị 300 tỷ đồng.
Đợt phát hành đầu tiên này đến từ Công ty Cổ phần Hàng không Vietjet và lô trái phiếu này có lãi suất 10,5%/năm, kỳ hạn 5 năm.
Lũy kế từ đầu năm đến nay, tổng giá trị phát hành trái phiếu doanh nghiệp được ghi nhận là 220.042 tỷ đồng, với 28 đợt phát hành ra công chúng trị giá 27.070 tỷ đồng (chiếm 12,3% tổng giá trị phát hành) và 181 đợt phát hành riêng lẻ trị giá 192.972 tỷ đồng (chiếm 87,7% tổng số).
Theo VBMA, ngành ngân hàng vẫn là nhóm chiếm ưu thế (chiếm tỷ trọng 47,5%), theo sau là nhóm bất động sản chiếm 31,1%, còn lại đến từ hàng tiêu dùng, nguyên vật liệu, xây dựng và các nhóm ngành khác.
Cũng theo dữ liệu VBMA tổng hợp từ HNX, các doanh nghiệp đã mua lại 162 tỷ đồng trái phiếu trong tháng 11. Tổng giá trị trái phiếu đã được các doanh nghiệp mua lại trước hạn lũy kế từ đầu năm đến nay đạt 197.948 tỷ đồng, tăng 12,06% so với cùng kỳ năm 2022 và tương đương 90% giá trị phát hành. Ngân hàng là nhóm ngành dẫn đầu về giá trị mua lại, chiếm 47,8% tổng giá trị mua lại trước hạn (tương ứng 94.640 tỷ đồng).
Bên cạnh đó, trong khoảng thời gian còn lại của năm 2023, tổng giá trị trái phiếu sẽ đến hạn là 37.783 tỷ đồng, trong đó, 41% giá trị trái phiếu sắp đáo hạn thuộc nhóm bất động sản với hơn 15.631 tỷ đồng, theo sau là nhóm ngân hàng với 7.530 tỷ đồng (chiếm 20%). Tương tự, gần một nửa trái phiếu doanh nghiệp đáo hạn năm 2024 cũng thuộc về nhóm ngành Bất động sản.
Theo Bộ Tài chính, năm 2023, khối lượng trái phiếu đáo hạn tương đối lớn và hiện nay, các doanh nghiệp đang nỗ lực cân đối dòng tiền để thu xếp thanh toán đúng hạn, giữ uy tín với thị trường.
Cùng với đó, Bộ Tài chính cũng yêu cầu doanh nghiệp khẩn trương bố trí mọi nguồn lực để thanh toán nợ gốc, lãi trái phiếu đến hạn cho nhà đầu tư theo đúng cam kết. Trường hợp có khó khăn trong việc cân đối nguồn thực hiện chi trả, đề nghị doanh nghiệp phát hành chủ động đàm phán với nhà đầu tư để xem xét có các biện pháp hài hòa, hợp lý, hiệu quả để cơ cấu lại các khoản nợ trái phiếu, cơ cấu phương thức thanh toán phù hợp với thực tế và theo đúng quy định của pháp luật.
"Phía doanh nghiệp cũng phải tự thay đổi, chủ động tăng cường công khai minh bạch, công bố thông tin về tình hình của doanh nghiệp để lấy lại niềm tin của thị trường và nhà đầu tư", Bộ Tài chính yêu cầu.
Được biết, trong thời gian tới, có 2 lô trái phiếu đã được lên kế hoạch phát hành thuộc về Ngân hàng Thương mại Cổ phần An Bình và Công ty Cổ phần Chứng khoán Rồng Việt. Trong đó, Ngân hàng Thương mại Cổ phần An Bình đã thông qua phương án phát hành riêng lẻ lần 2 năm 2023, được chia thành 10 đợt với tổng giá trị phát hành tối đa là 20.000 tỷ đồng. Đây là trái phiếu không chuyển đổi, không kèm chứng quyền, không có tài sản đảm bảo, mệnh giá là 100 triệu VND/trái phiếu, kỳ hạn 1 - 5 năm. Lãi suất sẽ được quy định cụ thể tại mỗi đợt phát hành.
Công ty Cổ phần Chứng khoán Rồng Việt đã thông qua phương án phát hành trái phiếu với tổng giá trị phát hành tối đa 750 tỷ đồng, kỳ hạn 1 năm. Đây là trái phiếu doanh nghiệp không chuyển đổi, không kèm chứng quyền, không có tài sản đảm bảo, mệnh giá là 100 triệu VND/trái phiếu. Lãi suất cố định 9,2%/năm.
Ngoài ra, về thị trường trái phiếu sơ cấp, ngày 08/11, Kho bạc Nhà nước gọi thầu tổng cộng 3.500 tỷ đồng trái phiếu chính phủ ở các kỳ hạn 5 năm, 10 năm, 15 năm và 20 năm. Trong đó, trái phiếu kỳ hạn 10 năm và 15 năm trúng thầu toàn bộ, trái phiếu kỳ hạn 5 năm và 20 năm không trúng thầu. Tổng giá trị trái phiếu chính phủ phát hành từ đầu năm tới nay là 270.706 tỷ đồng, tương ứng khoảng 67,68% kế hoạch năm.
Về thị trường trái phiếu thứ cấp, giá trị giao dịch thị trường thứ cấp đạt 20.537 tỷ đồng, trong đó giá trị giao dịch thông thường (outright) trung bình ngày giảm 14%, giá trị giao dịch mua bán lại (repo) trung bình ngày giảm 26% so với tuần trước đó. Nhà đầu tư nước ngoài mua ròng 450 tỷ đồng trái phiếu chính phủ trong kỳ. Lợi suất trái phiếu chính phủ tại phòng giao dịch của VBMA giảm ở hầu hết các kỳ hạn.
Chia sẻ với báo chí, ông Nguyễn Hoàng Dương, Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính ngân hàng (Bộ Tài chính) cho biết, kể từ quý II/2023, tình hình thị trường trái phiếu doanh nghiệp đang có dấu hiệu phục hồi.
"Tôi cho rằng sự hồi phục tích cực của thị trường trái phiếu doanh nghiệp là cộng hưởng của cả các chính sách quyết liệt của Chính phủ và sự chuyển biến của các chủ thể tham gia thị trường", ông Nguyễn Hoàng Dương nhận định.
Trong bối cảnh thị trường có dấu hiệu khởi sắc hơn, cùng với đó là những yếu tố củng cố cho sự trở lại của trái phiếu doanh nghiệp, ông Nguyễn Hoàng Dương khuyến nghị, nhà đầu tư cần lưu ý rằng phải là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp mới được mua trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ.
Và điều quan trọng hơn nữa là nhà đầu tư cần phải có hiểu biết đầy đủ về quy định của pháp luật, tiếp cận đầy đủ thông tin về doanh nghiệp phát hành và trái phiếu, đánh giá kỹ tình hình tài chính của doanh nghiệp phát hành, thận trọng đối với các dịch vụ tư vấn, phân biệt rõ sản phẩm trái phiếu doanh nghiệp với tiền gửi ngân hàng, đánh giá mức độ rủi ro tương xứng với lợi nhuận khi đầu tư trái phiếu và chịu trách nhiệm về quyết định đầu tư của mình.
Song song với đó, nhà đầu tư cũng cần lưu ý rằng rủi ro của trái phiếu là rủi ro gắn với doanh nghiệp phát hành trái phiếu, chứ không phải là rủi ro liên quan đến tổ chức phân phối trái phiếu, trong đó có các ngân hàng thương mại.
Cuối cùng, Phó Vụ trưởng Vụ Tài chính ngân hàng cho hay, nhằm hỗ trợ thanh khoản của thị trường trái phiếu doanh nghiệp, tăng cường tính minh bạch thị trường thứ cấp, việc mua lại trái phiếu doanh nghiệp và phục vụ việc theo dõi, giám sát thông tin của cơ quan quản lý nhà nước, hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ tại Sở Giao dịch chứng khoán Hà Nội đã được vận hành.
"Nhà đầu tư lưu ý chỉ có nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp được giao dịch trên hệ thống giao dịch trái phiếu doanh nghiệp riêng lẻ. Trước khi mua trái phiếu, nhà đầu tư phải ký bản cam kết đã tiếp cận đầy đủ thông tin về trái phiếu, các tổ chức cung cấp dịch vụ hoặc bên bán trái phiếu cũng phải xác nhận đã cung cấp toàn bộ tài liệu cần thiết cho nhà đầu tư", ông Dương nhấn mạnh./.
