Chân dung người đứng đầu đế chế bán lẻ Ấn Độ: Từ căn hộ 1 phòng đơn đến hệ thống siêu thị tỷ đô

Tỷ phú Radhakishan Damani có thể được coi là Sam Walton của Ấn Độ. Giống như người sáng lập lên Wal-Mart, Radhakishan Damani cũng là một tỷ phú tự thân với khởi đầu khiêm tốn và rồi thành công nhờ cùng một công thức bán lẻ.

06:00 16/01/2018

Avenue Supermarts Ltd., của Damani đã trải qua 15 tồn tại trên thị trường đầy biến động và mới đây, như một lời khẳng định chắc nịch về vị thế của mình, sau khi IPO và lên sàn chứng khoán Mumbai hồi cuối tháng 5/2017, giá cổ phiếu của Avenue Supermarts đã tăng hơn gấp đôi ngay trong ngày giao dịch đầu tiên. Con số này cũng khiến giá trị số cổ phần gia đình Damani nắm giữ đạt mức khoảng 3,6 tỷ USD.

Giới nghiên cứu cho rằng, Avenue Supermarts đạt được thành công như vậy là nhờ chiến lược của ông chủ về việc bán với giá rất rẻ tất cả mọi mặt hàng, từ quần áo tới bột giặt, hay rau xanh, tại tất cả siêu thị trong hệ thống trên khắp Ấn Độ.

Không chỉ thành công trong việc đánh đổ mọi mối đe dọa từ các nhà bán lẻ trực tuyến, Damani còn vượt xa các đối thủ về mức thu nhập. Trong khi Amazon, tập đoàn toàn cầu khổng lồ, đã đầu tư khoảng 5 tỷ USD vào thị trường Ấn Độ và Flipkart Online Services, công ty thương mại điện tử nội địa lớn nhất, vẫn chưa kiếm được tiền tại thị trường này thì Avenue Supermarts cho biết họ đã đạt được mức lợi nhuận ròng sau thuế là 49,3 triệu USD tính đến hết năm tài chính vào hồi tháng 3/2016.

Arvind Singhal, Chủ tịch hãng Tư vấn Bán lẻ Technopak Advisors Pvt., Chuyên nghiên cứu về bán lẻ, cho rằng: "Chiến lược chi phí thấp đã được Sam Walton gắn vào chuỗi siêu thị bán lẻ khổng lồ của ông, Wal-Mart, và chiến lược này đã trở thành tiêu chuẩn của Damani, sau đó được áp dụng trên hệ thống Avenue Supermarts. Giống như Wal-mart, D-Mart được định hình theo một định dạng duy nhất".

Cổ phiếu Avenue Supermarts đã đạt tới mức 650 rupi, trước khi đóng cửa ở mức 641,6 rupi vào ngày đầu tiên lên sàn hôm 21/3. Cao hơn 2 lần so với mức chào bán ban đầu là 299 rupi. Với mức tăng lên 637,85 rupi vào hôm thứ 6 vừa qua, giá trị của hệ thống này đã lên tới 6,1 tỷ USD. Cổ phiếu của công ty cũng đã tăng 113% kể từ khi niêm yết. Việc bán cổ phần đã tăng 18,7 tỷ rupi cho Avenue Supermarts, và trở thành công ty có thành tích IPO tốt nhất Ấn Độ trong vòng 4 năm.

Ở tuổi 61, tài sản niêm yết của Damani đã vượt xa Ajay Piramal, Anil Ambani và Kapil Bhatia, theo số liệu của Bloomberg Billionaires Index. Damani và gia đình nắm khoảng 60% công ty Avenue Supermarts.

Là một người có thói quen khá giản dị, thích quần áo trắng cùng lối nói chuyện nhẹ nhàng, Damani thường tránh sự chú ý của giới truyền thông. Thậm chí, rất ít người biết đến ông. Bởi vậy, không phải ai cũng biết, trước khi bắt đầu với D-Mart, Damani đã là một nhà đầu tư giỏi trên thị trường chứng khoán giống như ông trùm Rakesh Jhunjhunwala.

.

Radhakishan Damani

Sau cái chết của cha mình, Damani buộc phải cùng anh trai tham gia công việc môi giới chứng khoán, thừa kế từ cha của họ. Ở tuổi 32, Damani hoàn toàn không biết gì về thị trường này. Vì vậy, ông bắt đầu như một nhà đầu cơ. Nhưng chỉ sau một thời gian rất ngắn, Damani đã hiểu rằng, sẽ không có cách nào khiến số vốn của ông gia tăng nếu tiếp tục đứng ngoài quan sát. Chính vì vậy, lấy cảm hứng từ nhà đầu tư huyền thoại Chandrakant Sampat, Damani bắt đầu chơi chứng khoán trong một thời gian dài. Ông cũng phải mất một thời gian để có được chỗ đứng của mình bằng cách mua các cổ phiếu đa quốc gia vào thời điểm cuối những năm 80 và đầu những năm 90.

Sau đó, Damani đã tự đưa mình trở thành một trong những nhà đầu tư thành công nhất của Ấn Độ, trong đó một số khoản đầu tư của ông bao gồm ION Capital (1,43% cổ phần), VST Industries (23,97% cổ phần), Samtel Ltd (3,05% cổ phần), Schlafhorst Eng (I) (1,05% cổ phần), Somany Ceramics (2,79% cổ phần), Jay Shree Tea (1,07% cổ phần), 3M India (1,48% cổ phần), và nhiều hơn nữa...

Sau khi lên đến đỉnh cao với hàng trăm triệu USD kiếm được từ chứng khoán, năm 2001, Damani đột nhiên rời khỏi thị trường này và quyết định gia nhập ngành bán lẻ. Trong khi rất nhiều nhà buôn tập trung vào thương mại điện tử, Damani đã dùng số tiền kiếm được để tập trung xây dựng D-Mart. Được sở hữu và điều hành bởi công ty mẹ - Avenue Supermarts, D-Mart là chuỗi siêu thị được Damani khởi xướng từ Mumbai.

Hiện chuỗi bán lẻ D-Mart của Damani đã có tới 129 cửa hàng tại hơn 40 thành phố của Ấn Độ, và có giá trị vượt trội hơn hẳn các đối thủ địa phương như Future Retail, Aditya Birla Fashion and Trent kết hợp lại.

Nổi tiếng trong người tiêu dùng là bách hóa cung cấp các nhu yếu phẩm cần thiết cho mọi gia đình, D-Mart cũng cung cấp một loạt các sản phẩm từ thực phẩm, sản phẩm làm đẹp, may mặc, đồ dùng nhà bếp, khăn trải giường, khăn tắm, đồ gia dụng, thiết bị văn phòng, đồ chơi trẻ em... Các hàng hóa được cung cấp tại hệ thống D-Mart có giá thấp hơn phần lớn các siêu thị khác trên thị trường.

Đi theo một con đường rất khác, hệ thống siêu thị của Damani phục vụ các khách hàng có thói quen mặc cả đang sinh sống tại các đô thị của Ấn Độ. Nhưng bên cạnh triết lý kinh doanh, một trong những thành công của Avenue Supermarts chính là việc công ty luôn nhanh tay mua được các mặt bằng bất động sản trước khi giá đất tăng.

"Chúng tôi quan sát khách hàng và lập lên các kế hoạch để phục vụ họ", Neville Noronha, giám đốc điều hành của Avenue Supermarts cho biết. Người này cũng nói thêm rằng mô hình kinh doanh của D-Mart đã được định vị và phát triển kể từ khi mở cửa hàng đầu tiên vào năm 2002. Cách tiếp cận của Avenue cũng là mua hàng ở mức giá thấp và tránh phụ thuộc vào các chương trình khuyến mãi lẻ tẻ ở các sản phẩm.

Một siêu thị D-Mart tại

Một siêu thị D-Mart tại Thane, Maharashtra.

Singhal của Technopak cho biết: "D-Mart không có nhiều cửa hiệu lộng lẫy, xa hoa. Nếu các nhà bán lẻ khác thường quan tâm đến bề ngoại của siêu thị đến mức phản cảm, theo đuổi sự quyến rũ về hình thức bằng cách mở các cửa hàng trong các trung tâm mua sắm, tung ra nhiều mẫu mã, mở rộng thị trường ra nước ngoài, thì D-Mart lại gắn bó với những điều căn bản".

Các cửa hàng của D-Mart thường tuân theo một thiết kế đơn giản, lối đi rộng trên sàn lát gạch trắng, đèn ống huỳnh quang. Thang máy giúp người mua hàng và xe đẩy di chuyển giữa các tầng, hàng tạp hóa và đồ ăn gia đình nằm dưới đồ gia dụng và thiết bị thể thao, hàng dệt và đồ trang trí ở tầng trên.

Thị trường bán lẻ Ấn Độ được nhận định là vẫn chưa phát triển hết tiềm năng. Một báo cáo ngày 21/3 của Tập đoàn tư vấn Boston dự đoán, quốc gia Nam Á này sẽ trở thành thị trường tiêu dùng lớn thứ 3 thế giới vào năm 2025. Tiêu thụ nội địa sẽ tăng lên gấp 3 lần, đạt tới mức 4 nghìn tỷ USD vào giữa thập kỷ tiếp theo khi kinh tế phát triển và thúc đẩy hành vi chi tiêu của người tiêu dùng, vốn là khách hàng của các Tập đoàn như Avenue Supermarts.

"D-mart có thể không có quy mô khổng lồ sánh ngang với Wal-Mart, nhưng Damani thì chắc chắn đã là một Sam Walton của Ấn Độ", Kejriwal của KRIS nhận định. 

Văn Văn (Dịch tổng hợp)

Ý kiến của bạn
Bình luận
Xem thêm bình luận