Ủy ban Kinh tế của Quốc hội vừa có báo cáo thẩm tra về tình hình triển khai thực hiện dự án Cảng Hàng không quốc tế Long Thành (Sân bay Long Thành).

Phối cảnh dự án sân bay Long Thành

Đối với việc lập báo cáo nghiên cứu khả thi (F/S) giai đoạn 1 của dự án sân bay Long Thành, Ủy ban Kinh tế nhận thấy, chủ trương đầu tư sân bay Long Thành đã được Quốc hội thông qua từ tháng 6/2015, tuy nhiên, đến thời điểm 2/6/2018 mới ký hợp đồng với tư vấn về việc thực hiện gói thầu tư vấn khảo sát và lập báo cáo F/S giai đoạn 1 là quá chậm, ảnh hưởng lớn đến tiến độ thực hiện chung của dự án. Do vậy, đề nghị Chính phủ cần phân tích làm rõ nguyên nhân, tác động và giải pháp khắc phục.

Đối với hồ sơ báo cáo F/S giai đoạn 1, Ủy ban Kinh tế đề nghị Chính phủ cân nhắc tính chất phức tạp của hồ sơ báo cáo để đề xuất với Quốc hội quyết định xem xét trong 1 hay 2 kỳ họp để bảo đảm thời điểm Thủ tướng Chính phủ phê duyệt vào tháng 12/2019.

Đối với việc lập báo cáo F/S dự án thu hồi đất, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư sân bay Long Thành, Ủy ban Kinh tế đánh giá mặc dù UBND tỉnh Đồng Nai đã chủ động vào cuộc nhưng việc thẩm định và phê duyệt báo cáo F/S còn khá chậm. 

Sau 1 năm kể từ khi Quốc hội có Nghị quyết số 53/2017/QH14 theo đề nghị của Chính phủ nhưng đến nay dự án vẫn chưa được quyết định đầu tư. Việc chậm tiến độ của dự án thành phần này có thể ảnh hưởng lớn đến tiến độ dự án đầu tư giai đoạn 1 của sân bay Long Thành và ảnh hưởng lớn đến sinh kế của người dân do việc thực hiện các quyền sử dụng đất bị hạn chế.

Ủy ban Kinh tế của Quốc hội đánh giá nguyên nhân khách quan là do chính sách, pháp luật quy định về nội dung này chưa đầy đủ và đồng bộ, việc lần đầu tiên một dự án giải phóng mặt bằng phải lập báo cáo F/S là chưa có tiền lệ. Đây là dự án lớn, liên quan đến cuộc sống của nhiều hộ gia đình, cá nhân và cần sự phối hợp của nhiều cơ quan.

Tuy nhiên, Ủy ban Kinh tế cũng chỉ ra nhiều nguyên nhân chủ quan. Thứ nhất, chất lượng của hồ sơ báo cáo nghiên cứu khả thi dự án thành phần về giải phóng mặt bằng chưa bảo đảm, chưa được xây dựng, chuẩn bị một cách kỹ lưỡng dẫn đến phải bổ sung nhiều lần theo yêu cầu của cơ quan thẩm định.

Thứ hai, sự phối hợp của các bộ, ngành trong hướng dẫn trả lời các vướng mắc của địa phương chưa chặt chẽ làm kéo dài thời gian hoàn thành báo cáo F/S.

Thứ ba, nhân sự và tổ chức của tổ chuyên gia thẩm định liên ngành của hội đồng thẩm định thay đổi nhiều và không có tính kế thừa nên phải chuẩn bị nhiều nội dung có tính chất trùng lặp, kéo dài thời gian phê duyệt.