Hội Kiến trúc sư (KTS) Việt Nam vừa có văn bản lên tiếng chính thức về đồ án quy hoạch chi tiết và thiết kế đô thị khu vực trung tâm Hòa Bình, TP Đà Lạt, Lâm Đồng. Theo đó, Hội KTS Việt Nam đề nghị Lâm Đồng khi làm quy hoạch cần chú trọng cân bằng giữa phát triển và bảo tồn, không làm mất đi giá trị kiến trúc, cảnh quan đặc thù của Đà Lạt…
Nên giữ đồi Dinh thành đồi Xanh
Văn bản do GS-TS-KTS Nguyễn Quốc Thông, Chủ tịch Hội đồng Kiến trúc, Hội KTS Việt Nam, ký gửi giám đốc Sở Xây dựng tỉnh Lâm Đồng cho hay mới đây hội nhận được ý kiến của nhiều KTS thể hiện sự không đồng tình với một số nội dung của đồ án quy hoạch chi tiết và thiết kế đô thị khu vực trung tâm Hòa Bình, TP Đà Lạt. Sau khi nhận được đồ án do Sở Xây dựng tỉnh Lâm đồng cấp, Hội KTS Việt Nam đã họp Hội đồng Kiến trúc vào ngày 15-4 để trao đổi về đồ án.
Theo đó, Hội KTS Việt Nam cho rằng việc chỉnh trang khu trung tâm Hòa Bình, TP Đà Lạt là chủ trương đúng và cấp thiết. “Tuy nhiên, trong cải tạo, chỉnh trang cần chú trọng cân bằng giữa phát triển và bảo tồn. Phát triển nhưng không làm mất đi giá trị đặc trưng về quy hoạch, kiến trúc và cảnh quan của khu phố. Đồng thời, bảo tồn không chỉ giá trị vật thể (công trình kiến trúc và cảnh quan có giá trị) mà cả giá trị phi vật thể (di sản ký ức, lối sống và văn hóa địa phương)…” - Hội KTS Việt Nam nhấn mạnh.
Hội KTS Việt Nam cũng cho rằng để đảm bảo tính pháp quy của đồ án, cơ quan chức năng của tỉnh Lâm Đồng cũng cần kiểm tra các cơ sở pháp lý và quy trình thực hiện đồ án.
Hội cho rằng đồ án có mặt tích cực như đã có giải pháp bảo tồn khu chợ Đà Lạt và chỉnh trang khu dân cư phía Tây; tạo nhiều không gian công cộng mở dưới dạng quảng trường và vườn hoa; khai thác không gian ngầm để đỗ xe và dịch vụ thương mại; tổ chức giao thông cơ giới, ưu tiên không gian cho người đi bộ. Tuy nhiên, đồ án cũng có một số điểm không phù hợp, làm ảnh hưởng đến giá trị kiến trúc, văn hóa của khu vực này.
Cụ thể, đối với khu đồi Dinh, đồ án đưa giải pháp xây dựng khách sạn quy mô lớn ở đây là không phù hợp vì khu vực này có đặc điểm đồi cao với nhiều cây thông lưu niên và công trình dinh tỉnh trưởng khiêm tốn ẩn trong cảnh quan. Theo đó, hội kiến nghị nên giữ là đồi Xanh. Có thể khai thác công trình dinh tỉnh trưởng vào mục đích du lịch cao cấp. Đồng thời có thể bổ sung thêm một số chức năng dịch vụ du lịch với kiến trúc quy mô nhỏ, không làm mất đặc trưng cảnh quan đồi Xanh của khu vực đồi Dinh.
Chú trọng không gian phố - chợ - hồ…
Đối với khu vực rạp Hòa Bình, hội cho rằng khu vực này được thiết kế theo hướng tiền hiện đại. Trải qua thời gian, mặc dù công trình đã có nhiều thay đổi nhưng khu vực này vốn là không gian chợ truyền thống nên có giá trị như một di sản ký ức của cộng đồng dân cư Đà Lạt. Do đó cần nghiên cứu để khai thác giá trị ký ức của không gian di sản này trong công trình mới.
Công trình mới nên có quy mô vừa phải, tỉ lệ phù hợp với khung cảnh của khu phố và chú trọng mối liên kết với chợ Đà Lạt hiện nay như một thành phần chuyển tiếp không gian quan trọng của cấu trúc khu trung tâm Hòa Bình: phố - chợ - hồ Xuân Hương. Các chức năng mới, hiện đại cần thiết có thể cân nhắc để khai thác không gian ngầm.
Về tầm nhìn cảnh quan và mối liên kết công trình cũ - mới, hội cho rằng tầm nhìn cảnh quan từ khu phố Hòa Bình xuống không gian chợ, đặc biệt là tầm nhìn ra phía hồ Xuân Hương là ưu tiên quan trọng nhất, cần được chú trọng. Do đó, không nên xây dựng thêm công trình chắn tầm nhìn từ khu phố Hòa Bình ra hồ Xuân Hương như công trình hỗn hợp dịch vụ, thương mại đặt ở ngã ba phía đầu rạp Hòa Bình hay các công trình khách sạn, dịch vụ ở phía Đông quảng trường sóng hoa…
“Đặc biệt, cần lưu ý tính chất chuyển tiếp hài hòa giữa các công trình mới và cũ về tỉ lệ và khối tích công trình để đảm bảo hình thái thống nhất của không gian khu phố trung tâm Hòa Bình trong quá trình phát triển liên tục” - hội nêu.
Gần 80 kiến trúc sư kiến nghị xem lại quy hoạch Đà Lạt Trước đó, gần 80 KTS cả nước đã gửi bản kiến nghị đến Bộ Xây dựng, HĐND tỉnh Lâm Đồng, Hội Quy hoạch Việt Nam, Hội KTS Việt Nam… kiến nghị xem lại quy hoạch khu trung tâm Đà Lạt. Các KTS cho rằng đồ án quy hoạch không phù hợp với cảnh quan và vị thế của Đà Lạt trong lịch sử đô thị Việt Nam; việc ban hành quyết định chưa tường minh. Đặc biệt về mặt kiến trúc, các KTS đã kiến nghị xem lại ba quyết định trong đồ án sẽ có ảnh hưởng rất lớn đến di sản của Đà Lạt gồm khu vực dinh tỉnh trưởng, khu Hòa Bình và khu nhà phố quanh chợ Đà Lạt. Hội KTS Việt Nam kiến nghị đơn vị tư vấn tham khảo các ý kiến chuyên môn để hoàn chỉnh đồ án đạt chất lượng cao, xứng tầm với đô thị Đà Lạt hiện đại, đồng thời phát huy được bản sắc độc đáo của một đô thị xanh, đô thị trong rừng. GS-TS-KTS NGUYỄN QUỐC THÔNG, Chủ tịch Hội đồng Kiến trúc, Hội KTS Việt Nam |