Đề nghị thu hồi đất công không đấu giá
Kết quả kiểm toán số 53 ngày 19/1/2018, Kiểm toán Nhà nước đã chỉ ra nhiều vi phạm trong việc Đắk Lắk chấp thuận chủ trương đầu tư không đấu giá nhiều dự án đầu tư kinh doanh của doanh nghiệp trên diện tích đất của các công ty nông, lâm nghiệp đang thuê đất của Nhà nước từ năm 2010 – 2017.
UBND tỉnh Đắk Lắk phê duyệt chủ trương đầu tư các dự án sản xuất kinh doanh, dự án phát triển đô thị trên diện tích 55,6 ha đang giao cho Cty TNHH MTV Cao su Đắk Lắk quản lý, sử dụng là trái với Điều 32, Luật Đầu tư năm 2014. Cụ thể, dự án Khu đô thị The Sun Ban Mê (tổng diện tích 50ha, ở Km7, phường Tân An, TP. Buôn Ma Thuột) do Cty TNHH Bánh kẹo Thăng Long (gọi tắt Cty Thăng Long) làm chủ đầu tư là dự án phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích công cộng. Do vậy, trường hợp này UBND tỉnh Đắk Lắk phải thu hồi đất và phải đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư để thực hiện dự án.
Trong khi đó, kinh phí đầu tư dự án là 400 tỷ đồng (lớn hơn mức 120 tỷ đồng quy định tại điều 9, Nghị định số 30/2015/NĐ-CP của Chính phủ), nên dự án phải thuộc diện tổ chức đấu thầu quốc tế. Nhưng UBND tỉnh Đắk Lắk lại căn cứ vào khoản 2, điều 9, Nghị định số 30/2015/NĐ-CP để mời thầu trong nước và thực hiện chỉ định thầu theo khoản 3, điều 9, Nghị định số 30/2015/NĐ-CP là không đúng quy định. Như vậy, việc đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư thực hiện dự án này chỉ đánh giá về kỹ thuật, không có đề xuất và không đánh giá về tài chính - thương mại. Vì thế, kết quả đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư là Cty Thăng Long mà UBND tỉnh Đắk Lắk phê duyệt là không hợp pháp.
Nhiều dự án khác tại phường Tân An TP. Buôn Ma Thuột như: Nhà may công nghiệp của Cty CP May Đại Việt (3,2ha), Trung tâm trưng bày - kinh doanh xe ô tô của Cty TNHH Thành Trung (2,4ha)… không thuộc diện được miễn toàn bộ tiền thuê đất nhưng tỉnh Đắk Lắk không thực hiện đấu giá quyền sử dụng đất là không đúng quy định theo điều 118, Luật Đất đai năm 2013. Trong khi đó, Sở KH&ĐT và Sở Xây dựng Đắk Lắk đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành quyết định phê duyệt chủ trương cho 18 doanh nghiệp thuê 17 ha để xây dựng cơ sở kinh doanh tại các vị trí thuận lợi (đường vào xã Ea Tu và đường tránh phía Tây TP. Buôn Ma Thuột) trên đất thu hồi của Cty TNHH MTV Cà phê Buôn Ma Thuột, nhưng không thông qua đấu giá là trái với quy định tại khoản 1, điều 118, Luật Đất đai.
Kết quả kiểm toán chỉ ra những quyết định phê duyệt không đúng, đề nghị tỉnh thu hồi hơn 32 dự án đầu tư kinh doanh đã được giao đất không thông qua đấu giá trên diện tích đất các công ty nông, lâm nghiệp đang thuê của Nhà nước để tổ chức đấu giá đất theo quy định.
Nguyên nhân không đấu giá
UBND tỉnh Đắk Lắk đã có công văn số 1919/UBND-KT ngày 13/3/2018 gửi Kiểm toán Nhà nước kiến nghị một số nội dung tại thông báo số 53. Theo công văn UBND tỉnh Đắk Lắk, Nghị định số 135/2016/NĐ-CP NGÀY 9/9/2016 của Chính phủ về sửa đổi, bổ sung một số điều của các nghị định quy định về thu tiền sử dụng đất, thu tiền thuê đất, thuê mặt nước quy định: “Không áp dụng miễn, giảm tiền thuê đất trong trường hợp đấu giá quyền sử dụng đất để cho thuê”. Quy định này thể hiện rõ ràng là nếu đấu giá quyền sử dụng đất để cho thuê thì không được áp dụng miễn giảm tiền thuê đất. Vì thế, tỉnh Đắk Lắk thực hiện việc giao đất không đấu giá quyền sử dụng đất đối với dự án nói trên là đúng quy định.
Tuy nhiên, ngày 17/4/2018, Kiểm toán Nhà nước khu vực XII có công văn số 79 trả lời UBND tỉnh Đắk Lắk và khẳng định: Chỉ những trường hợp miễn toàn bộ thời gian toàn bộ tiền thuê đất mới thuộc trường hợp giao đất không thông qua đấu gia, còn các trường hợp miễn tiền thuê đất có thời hạn vẫn phải tổ chức đấu giá theo quy định. Còn về dự án khu đô thị The Sun Ban Mê Kiểm toán Nhà nước khu vực XII cũng nhận thấy: Tỉnh Đắk Lắk thuộc địa bàn khó khăn, khó thu hút đầu tư vì khi mời sơ tuyển cho dự án này chỉ có 1 nhà đầu tư tham dự. Do đó, nếu nhận thấy việc thực hiện kết luận của Kiểm toán Nhà nước sẽ làm kéo dài tiến độ thực hiện dự án, nhà đầu tư có thể rút khỏi dự án… thì đề nghị UBND tỉnh Đắk Lắk có văn bản kiến nghị Tổng Kiểm toán Nhà nước xem xét, quyết định điều chỉnh lại kiến nghị của Kiểm toán Nhà nước.
Ông Bùi Thanh Lam - Giám đốc Sở TN&MT Đắk Lắk, cho hay: Vì các dự án đầu tư có sử dụng đất trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk trừ dự án đầu tư xây dựng nhà ở thương mại thuộc địa bàn có điều kiện kinh tế-xã hội khó khăn và đặc biệt khó khăn, đều được miễn tiền thuê đất (có thời hạn hoặc cho cả thời hạn thuê đất tùy theo lĩnh vực đầu tư). Vì thế, việc UBND tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư không đấu giá quyền sử dụng đất các dự án nói trên là đúng quy định theo khoản 2, điều 118, Luật Đất đai và khoản 1, điều 32, Luật đầu tư.
Ông Lam cho biết thêm, Sở TN&MT tỉnh cũng đã có công văn đề nghị tạm dừng việc thực hiện các dự án bị kiến nghị thu hồi theo thông báo số 53 của Kiểm toán Nhà nước. Thế nhưng, việc tạm dừng này ảnh hưởng rất nhiều đến việc đầu tư của doanh nghiệp và chính sách thu hút đầu tư của tỉnh. Hiện UBND tỉnh đã có kiến nghị lên Tổng Kiểm toán Nhà nước đề nghị giải quyết những vướng mắc trong việc thực hiện thông báo kết luận kiểm toán số 53 và đang chờ phản hồi từ phía Tổng Kiểm toán Nhà nước.