Dự án lớn... “chưa đâu vào đâu”

Dự án đầu tư phát triển chăn nuôi đại gia súc hướng thịt huyện M’Đrắk được UBND tỉnh Đắk Lắk phê duyệt từ năm 2008 và triển khai xây dựng vào năm 2012 tuy nhiên đến nay dự án vẫn chưa đi vào ổn định, cơ quan thanh tra phải vào cuộc.

Theo đó, năm 2010, Công ty TNHH Liên hợp công – nông nghiêp phát triển bền vững Sao Đỏ (Công ty Sao Đỏ) được UBND tỉnh cho thuê 1.513ha, tại thôn 8, xã Ea Lai, huyện M’Đrắk thực hiện Dự án đầu tư phát triển chăn nuôi đại gia súc hướng thịt.

Để phục vụ cho dự án, tỉnh Đắk Lắk đã ban hành quyết định thu hồi đất chuyển giao cho nhà đầu tư từ Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp M’Đrắk (1.007ha), công ty cổ phần Tập đoàn Tân Mai (4ha) và 135 hộ dân (403,5ha) và 98,5 ha đất lâm nghiệp, đất sông suối do UBND xã Ea Lai quản lý (không có quyết định thu hồi).

Theo kết luận thanh tra của UBND tỉnh Đắk Lắk, tổng kinh phí bồi thường là 105,8 tỷ đồng, sau 5 lần bổ sung và sửa chữa vào thời điểm cuối cùng vào tháng 3/2015. Tăng gấp đôi so với lần đầu phê duyệt (tháng 12/2010) của UBND huyện M’Đrắk về kế hoạch bồi thường hỗ trợ giải phóng mặt bằng với tổng kinh phí 51,1 tỷ đồng .

Nguyên nhân được xác định là do bỏ sót hơn 42,5ha của 19 hộ dân và Hội đồng bồi thường GPMB chưa áp dụng chính sách hỗ trợ chuyển đổi nghề  và tạo việc làm cho các hộ dân bị ảnh hưởng theo quyết định của chính phủ…

Trai trại bò của Công ty TNHH Liên hợp công - nông nghiệp phát triển bền vững Sao Đỏ

Chậm trễ trong việc đền bù và thu hồi đất

Theo kết quả thanh tra về kinh phí giải phóng mặt bằng đã được tạm ứng từ các nhà đầu tư 75,8 tỷ đồng, ngân sách tỉnh Đắk Lắk từ 2010 – 2015 tạm ứng cho UBND huyện M’Đrắk tổng cộng 50,4 tỷ đồng để chi trả. Hiện đã được Hội đồng bồi thường GPMB chi 75,4 tỷ đồng cho các tổ chức cá nhân, trong đó 57,4 tỷ cho 664ha của 271 hộ dân, 3,2 tỷ đồng cho Công ty TNHH MTV Lâm nghiệp M’Đrắk. Tổng cộng các diện tích được đền bù dứt điểm hơn 322ha, 318,5ha chưa đền bù xong.

Đến nay doanh nghiệp được nhận bàn giao 1000 ha, còn 471,5ha vẫn chưa được bàn giao. Tuy nhiên, diện tích được đưa vào sử dụng  454,2ha (chiếm 30%diện tích vùng dự án được phê duyệt), còn lại vẫn chưa đền bù xong, chưa thanh lý hợp đồng với các tổ chức lên quan và bị lấn chiếm.

Sai phạm trong triển khai dự án

Được biết, dự án được UBND tỉnh Đắk Lắk cấp giấy chứng nhận với tổng mức đầu tư 224 tỷ đồng, với quy mô 13.000 con bò, quản lý bảo vệ 71,5ha rừng, trồng 96,5ha rừng sản xuất. Dự kiến đưa vào sử dụng  cuối năm 2012. Tuy nhiên, đến nay nhà đầu tư mới xây dựng một số hạng mục cơ bản và nhập 3.232 con bò, trồng 110ha cỏ, ngô.

Theo kết luận thanh tra, dự án thực hiện chậm tiến độ, sai sót, vi phạm trong quá trình triển khai bên cạnh vướng mắc GPMB thì nguyên nhân chủ yếu từ việc doanh nghiệp không có kế hoạch chi tiết triển khai đầu tư dự án, không kê khai rõ ràng việc triển khai dự án đặc biệt là các hạng mục công trình đều không có giấy phép xây dựng và hồ sơ thiết kế dự toán (vi phạm điều 107 của luật xây dựng năm 2014).

Ngoài ra, doanh nghiệp không có ý thức bảo vệ rừng khi thực hiện dự án dẫn đến suy giảm 51ha rừng, quy mô dự án đạt thấp so với cam kết ban đầu.

Theo kết luận của cơ quan chức năng tỉnh Đắk Lắk, các nhà đầu tư dự án phải chịu trách nhiệm về những sai phạm sai sót trong quá trình triển khai

Để tránh tình trạng như trên các cơ quan chức năng ngay từ khi bắt đầu dự án cần có sự giám sát phối hợp chặt chẽ hơn đối với doanh nghiệp tránh tình trạng dự án “cuốn chiếu” hao hụt ngân sách, ảnh hưởng đến người dân, đến tài sản của Nhà nước.